Cov txheej txheem:
- Shamans: Ritual Travestism
- Hijri: Foom koob hmoov rau untouchables
- Theatre: txiv neej hauv poj niam lub luag haujlwm
Video: "Cov Tib Neeg Muaj Ob Tus Ntsuj Plig": Vim Li Cas Txiv Neej Thiaj Li Pom Poj Niam Hauv Ntau Yam Kev Cai
2024 Tus sau: Richard Flannagan | [email protected]. Kawg hloov kho: 2023-12-16 00:06
Lub siab tawv heroes ntawm cov dab neeg qub tau rov ua dua los ntawm txoj hmoo tsis zoo los coj tus poj niam lub ntsej muag. Yog li, tus vajtswv poj niam ntawm hiav txwv Thetis dhau nws tus tub Achilles rau tus ntxhais kom tiv thaiv nws ntawm kev tuag hauv Tsov Rog Trojan yav tom ntej. Hercules, nyob rau hauv kev poob cev qhev nrog poj huab tais Omphale, raug yuam kom zaum ntawm lub log tig hauv tus poj niam hnav khaub ncaws. Hauv lub neej tiag, tag nrho pab pawg ntawm cov txiv neej, rau ntau yam laj thawj, tau txais thiab tau txais tsis yog tsuas yog sab nraud, tab sis kuj tseem zoo ib yam rau poj niam.
Shamans: Ritual Travestism
Ob tus poj niam thiab txiv neej tau koom nrog kev coj ua qub txeeg qub teg, nthuav dav ntawm ntau haiv neeg. Tab sis hauv Siberia, Altai thiab Urals, hauv cov tebchaws ntawm Africa, Asia, Asmeskas, txiv neej shamans feem ntau hnav thiab coj zoo li poj niam, tab sis kuj tau pom tias yog poj niam los ntawm cov neeg nyob ib puag ncig lawv. Hauv qee qhov chaw qhov xwm txheej no tau muaj sia nyob mus txog niaj hnub no, nrog rau kev dag ntxias nws tus kheej hauv ntau lub npe.
Raws li tus kws tshawb fawb, tus kws sau keeb kwm keeb kwm thiab tus kws tshawb fawb M. Eliade thiab tus tsim ntawm kev tshawb fawb txog kev xav psychology C. G. Jung, hnav khaub ncaws nyob rau hauv shamanism ua piv txwv txog kev sib yuav dawb huv nrog tus vaj tswv lossis poj niam lub siab, uas tso cai rau koom ua ke txiv neej thiab poj niam txoj cai. Lwm qhov kev txhais lus kuj tseem ua tau. Kev tsim kho kev xav yog suav tias yog poj niam feem ntau zoo, thiab txiv neej txiv neej yawg sim qiv nws, ua tus coj ntawm poj niam. Thaum kawg, nws pab tus txiv neeb kom mus txog tus egregor, lossis, hauv lwm yam lus, kev tsis nco qab ntawm tag nrho zej zog, suav nrog poj niam ib feem ntawm nws.
Chukchi shamans muaj lub tswvyim ntawm "cov neeg mos" ("irka-lauli"). Cov no yog txiv neej, uas nws lub siab thiab txawm tias cev nqaij daim tawv maj mam "muag", tig los ua poj niam. Tab sis rau qhov laj thawj ncaj qha rau qhov saum toj no, cov neeg dag ntxias nkag mus rau hauv kev sib koom tes tsis nrog poj niam, tab sis nrog txiv neej tus ntsuj plig, thiab pib yoog raws nws. "Cov poj niam hauv ntiaj teb" ntawm cov txiv neej saum ntuj ceeb tsheej nyob hauv Nruab Nrab, uas yog, tib neeg ntiaj teb, feem ntau muaj txiv hauv ntiaj teb. Cov neeg muaj zog tshaj plaws, hloov pauv mus ua poj niam, raws li kev ntseeg hauv zej zog, tuaj yeem yug menyuam, txawm hais tias lawv lub cev tsis hloov pauv.
Hauv Kauslim kev coj noj coj ua, txiv neej shamans raug hu ua "pan-su" (kev ua khawv koob feem ntau yog qhia rau cov tub hluas uas dig muag txij thaum yug los), poj niam-"mu-dan". Lawv tau kawm nyob rau hauv cov txheej txheem sib txawv, lawv paub zoo hauv ntau txoj hauv kev. Mu-dan lub luag haujlwm yog dav dua. Txhawm rau kom nkag mus tau ib ntus rau qhov muaj peev xwm ntawm cov poj niam txiv neej, lub lauj kaub-su hnav nyob rau hauv ib txwm hnav khaub ncaws mu-dan: lub tiab ntev chhima tiab thiab lub tsho chkhogori luv. Lawv tseem muab lawv tus kheej ntaus nrog txhua tus cwj pwm: tus kiv cua, lub nruas tiaj tus thiab lub suab paj nruas, rab ntaj thiab tus pas nrig dai nrog kab xev thiab rattles, uas cov hlua khi tau txuas.
Ntawm cov Neeg Qhab Asmeskas Qaum Teb los ntawm lub sijhawm puag thaum ub cov txiv neej uas tau saws tus poj niam duab, thiab cov poj niam uas hnav khaub ncaws thiab yos hav zoov zoo li txiv neej: "berdache", uas txhais ua "tib neeg muaj ob lub siab." Txiv neej, zoo li tig los ua poj niam, hu ua Uinkte los ntawm Lakota, Dino los ntawm Navajo, Bote los ntawm Crowe, thiab Himani los ntawm Cheyenne.
Nws tau ntseeg tias tus tub txoj hmoo tau hloov pauv los ntawm lub zeem muag uas nws tau txais kev xaj ncaj qha los ntawm tus ntsuj plig. Txhawm rau tsis ua raws li lawv lub siab xav ua rau muaj mob lossis tseem tuag. Yog li ntawd, thaum Berdache dhau los ua ib tug tub hluas, nws niam tau xaws cov poj niam cov khaub ncaws rau nws, thiab hauv qee pab pawg nws txiv tau ua lub tsev cais rau nws. Vim yog cov yam ntxwv tsis zoo uas tau hais los ntawm tus dev, cov neeg nyob ze tau saib xyuas lawv nrog kev hwm thiab kev ntshai, ntshai ua rau lawv tsis ncaj ncees ua tib zoo saib ib ntus.
Berdache txiv neej tuaj yeem sib yuav. Qee tus tau dhau los ua neeg vwm - thiab "cov neeg hloov pauv" tau muaj txiaj ntsig zoo dua lawv cov npoj yaig. Lwm tus tsuas yog khiav lub tsev thiab tsev, saib xyuas cov haujlwm niaj hnub ntawm poj niam.
Hijri: Foom koob hmoov rau untouchables
Hijra yog haiv neeg Indian los ntawm cov uas tsis muaj qhov cuam tshuam. Kev koom nrog rau feem ntau lwm cov castes tau txiav txim siab los ntawm qhov tseeb ntawm kev yug, tab sis hijras tsis tau yug los - lawv dhau los. Txawm li cas los xij, ib tus tuaj yeem hloov pauv mus rau hijra txawm tias tseem yog menyuam yaus: yog tias tsev neeg uas "menyuam tsis xis nyob" nrog cov cim ntawm hermaphroditism lossis qee qhov lwm yam kev hloov pauv ntawm tus qauv tau tshwm sim, nws yuav txiav txim siab nws zoo tshaj plaws rau ntsiag to pov tseg nws.
Tib neeg kuj tuaj hijras yeem, thaum tseem hluas lossis laus. Lub hnub nyoog tau hloov pauv los ntawm cov neeg hloov pauv - cov txiv neej zoo tib yam sab nraud uas xav tias raug kaw hauv lwm tus neeg lub cev - thiab nyiam sib deev. Tsis yog tsis muaj kev tshwm sim mystical: qee tus paub tseeb tias nws tau hu los ntawm cov vaj tswv Shiva thiab Shakti lossis Bahuchara Mata, vajtswv poj niam ntawm kev muaj menyuam, hypostasis ntawm Durga. Tag nrho peb hijras raug hwm raws li lawv cov neeg nyob saum ntuj.
Hijras hnav saris ci ntsa iab, ua rau cov poj niam cov plaub hau zoo nkauj, thiab siv cov tshuaj pleev ib ce thiab cov hniav nyiaj hniav kub ntau. Qee leej hnav lub mis cuav, lwm tus siv cov tshuaj hormones hloov pauv lawv lub cev. Ntau, tab sis tsis txhais tau tias txhua yam, Hijras txiav txim siab muab pov tseg lossis muab pov tseg. Lwm tus ntshai kev ua haujlwm, uas tsis yog qhov xav tsis thoob. Nws tau ua los ntawm cov tub ceev xwm tsis pub leej twg paub, ua qhov tsis zoo thiab feem ntau nyob rau qhov tsis zoo. Rau kev ua laj kab, kev hnav khaub ncaws tsis tuaj yeem ua tiav: cov ntshav yuav tsum ntws zoo ib yam. Tsis yog txhua tus tuaj yeem muaj txoj sia nyob "qhov pib" no.
Hijras, raws li txoj cai, nyob hauv cov zej zog sib ze. Cov neeg txom nyem yog koom nrog kev ua niam ntiav, thov khawv, thiab tub sab. Tab sis cov neeg muaj nyiaj Hijras khiav lawv tus kheej kev lag luam, piv txwv li, da dej, uas yog cov neeg ua haujlwm los ntawm lawv cov phooj ywg uas tsis muaj hmoo.
Kuj tseem muaj hijri cov kws ua yeeb yam: hu nkauj thiab ua las voos. Txawm hais tias lawv tsis muaj xwm txheej, lawv tau mob siab rau caw tuaj koom kev tshoob kos thiab lwm yam kev ua koob tsheej. Nws ntseeg tias hijras yog tsiaj tsis yog tag nrho ntawm lub ntiaj teb no, txoj hmoo, uas tau plam lawv, muab rau lawv rov qab qee lub zog coj txawv txawv. Lawv tau koob hmoov thiab foom tsis zoo tib lub sijhawm, thiab lawv tus kheej tuaj yeem foom koob hmoov thiab foom tsis zoo. Yog hais tias hijra seev cev pem hauv ntej ntawm tus menyuam yug tshiab, qhov no yog lub cim zoo heev. Yog tias, nrog kev saib tsis zoo, nws rub lub hem nyob rau hauv pem hauv ntej ntawm lub tshoob, nws yog qhov phem heev.
Nyob rau xyoo tsis ntev los no, kev sib raug zoo ntawm Hijras tau zoo dua qub. Lawv tsim lawv tus kheej koomhaum. Lub xeev tau tso siab rau lawv nrog kev sau se, tsim kev pabcuam tshwj xeeb. Xyoo 2009, kev foob plaub ntug rau kev sib daj sib deev tau raug tshem tawm hauv Is Nrias teb, thiab xyoo 2014 Hijras raug lees paub tias yog poj niam txiv neej thib peb.
Theatre: txiv neej hauv poj niam lub luag haujlwm
Ob qho tib si hauv tsev ua yeeb yam thaum ub thiab nruab nrab, txhua lub luag haujlwm, suav nrog poj niam, tau ua los ntawm cov txiv neej ua yeeb yam. Kev zam rau txoj cai no tsis tshua muaj neeg pom. Piv txwv li, cov poj niam koom nrog hauv kev ua yeeb yam ntawm Greek lus mimes thaum ub, hauv kev ua yeeb yam ntawm lub sijhawm Ancient Rome raws li cov neeg seev cev hais lus ruam thiab dhia paj paws, hauv txuj ci tseem ceeb - kev ntseeg ua yeeb yam ntawm Nrab Hnub nyoog.
Hauv tebchaws Ltalis, thawj tus neeg ua yeeb yam tau tshwm sim thaum hmo ntuj ntawm commedia dell'arte, ib puag ncig nruab nrab ntawm xyoo pua 16th. Tib lub sijhawm, txiv neej ua yeeb yam ib nrab tau tso lawv txoj cai hauv Spain. Hauv tebchaws Askiv, cov poj niam coj mus rau theem nyob rau xyoo 17th. Tab sis thaum Shakespeare lub neej, hauv nws cov yeeb yaj kiab, cov tub hluas ua si cov ntxhais tsis zoo li cov tub hluas: Viola, Rosalinda, Portia, Imogena.
Hauv tebchaws Russia, Empress Elizabeth tau muab txoj cai rau kev ua haujlwm rau cov neeg ua yeeb yam, thiab qhov no tau tshwm sim tsuas yog hauv ib nrab ntawm lub xyoo pua 18th.
Hom "kev ua yeeb yam theatrical" no tau ua rau muaj qhov xav tsis thoob tshwm sim: cov txiv neej uas kawm paub tus poj niam tus cwj pwm thiab qhia poj niam monologues rau theem, feem ntau sab nraum nws, tsis tuaj yeem tawm ntawm lub luag haujlwm. Kev tso dag tso luag los ntawm ntau tus tau ua kev nco txog ntawm qhov kev xyaum ib txwm muaj: "Tsuas yog cov ntxhais hauv jazz", "Tootsie", "Nyob zoo, Kuv yog koj tus phauj!"
Nyob rau hauv qhov qub Japanese kabuki ua yeeb yam ntawm poj niam, txiv neej tseem ua si. Piv rau European, qhov kev coj noj coj ua no tseem hluas. Qhov txaus siab, nws yog tus poj niam uas tau tsim lub kabuki: O-Kuni, yog tus thawj coj ntawm ib ntawm Shinto thaj neeb thiab ua yeeb yaj kiab ua yeeb yam.
Cov neeg ua yeeb yam tau ua yeeb yam ntawm kabuki theatre hauv Kyoto los ntawm 1603 txog 1629, thaum cov neeg txaus siab dhau los ntawm lawv cov txuj ci tau koom nrog kev sib ntaus thaum ua yeeb yam. Tom qab ntawd nws tau txiav txim siab muab lub luag haujlwm ntawm poj niam rau txiv neej hluas.
Txawm li cas los xij, hauv lub luag haujlwm ntawm onnagata - ua yeeb yam ntawm poj niam lub luag haujlwm - cov neeg ua yeeb yam qee zaum tseem nyob rau lub hnub nyoog laus heev. Lawv lub cev, kawm los ntawm cov menyuam yaus, tseem yoog raws thiab muaj txiaj ntsig tau ntau xyoo, thiab cov pob txha tau zais los ntawm cov tsoos tuab ua ib txwm, uas tsis cuam tshuam nrog nthuav qhia tag nrho cov kev xav ntawm tus poj niam ntawm kev ua yeeb yam.
Pom zoo:
Cov txiv hmab txiv ntoo, txiv hmab txiv ntoo thiab txiv hmab txiv ntoo hloov pauv: Cov poj niam tau kho li cas hauv Ancient Greece
Txawm hais tias cov neeg Greek tau sib yuav zoo ib yam, lub neej ntawm cov poj niam Greek yog zoo ib yam li kev coj noj coj ua hauv cov tebchaws Muslim. Cov poj niam Greek nyob hauv poj niam ib nrab ntawm lub tsev thiab tawm mus rau hauv lub nroog tsuas yog qhov chaw kawg, zais lawv lub ntsej muag nrog daim ntaub thaiv. Nws tau ntseeg tias nws yog qhov zoo tshaj plaws tsis txhob ua qhov no txog thaum laus. Tab sis nws tsis yog tsuas yog lub neej txhua hnub uas nthuav tawm cov teeb meem. Cov tswv yim hais txog lub cev nqaij daim tawv ntawm poj niam thiab lawv txoj kev kho yog, hauv kev xav tam sim no, ua neeg phem tag nrho
Tus txiv neej-lub koob yees duab, tus poj niam uas nco txhua yam, thiab lwm tus: Yuav ua li cas tib neeg nrog cov neeg muaj hwj chim nyob hauv lub ntiaj teb tiag
Nws nyuaj rau nrhiav tus neeg uas yuav tso tseg lub hwj chim loj. Cov yeeb yaj kiab tseeb txog science, phau superhero, ua rau peb xav tsis thoob tias nws yuav zoo li cas thiaj muaj khoom plig zoo tshaj. Tab sis cov superhumans nrog lub hwj chim loj tshaj plaws tsis yog qhov tsim muaj! Muaj ntau tus neeg txawv txawv hauv ntiaj teb no, nws cov txuj ci thiab lub peev xwm mus dhau peb qhov kev xav hauv ntiaj teb. Nyeem txog xya tus neeg uas muaj lub zog loj tiag tiag
Ob txoj kev sib yuav thiab kev kho siab ntawm Galina Polskikh: Vim li cas tus neeg ua yeeb yam, nrog tus txiv neej poob rau hauv kev hlub yam tsis tig rov qab, tsis tuaj yeem npaj tus kheej lub neej?
Muaj ib txwm muaj ntau tus kiv cua hauv nws lub neej, txiv neej tsis tuaj yeem dhau los ntawm tus ntxhais zoo nkauj thiab ntxim nyiam heev. Nws tau sib yuav ob zaug, tab sis thawj tus txiv ntawm tus neeg ua yeeb yam tau tuag, thiab tom qab kev sib nrauj los ntawm qhov thib ob nws tsis tau ua yeeb yaj kiab ntxiv lawm. Tus neeg ua yeeb yam yeej tsis tuaj yeem tsim kev zoo siab rau tus kheej, tab sis nws tsis zais: nws muaj tus kiv cua uas nws tuaj yeem ua nws lub neej tag nrho
Tus poj niam tseem ceeb hauv lub neej ntawm Alexander Pankratov-Cherny: Vim li cas tus neeg ua yeeb yam tus poj niam zam txim rau nws tag nrho nws lub neej
Alexander Pankratov-Cherny tau raug hu ntev los ua ib tus neeg nto moo thiab nyiam ua yeeb yam hauv Soviet thiab Lavxias xinesmas. Txij thaum yau los, nws ua npau suav txog "ua yeeb yaj kiab" thiab dhau los ntawm kev nyuaj thiab kev sim siab, tab sis dhau los ua tus thawj coj. Nws niam txiav txim siab nws tus tub tsis zoo thiab ntshai tias nws yuav tsis pom nws tus poj niam zoo nkauj. Tab sis nws tau nyiam poj niam. Qhov tseem ceeb hauv nws txoj hmoo yog qhov nws tau ntsib thaum nws kawm ntawm VGIK. Nws pib kev hlub, sab laug thiab rov qab los. Thiab nws yuav nws Julia tsuas yog thaum lawv tus tub
Huv Ntsuj Plig - Tsob Ntoo Ntsuj Plig. Kev xav ntawm Vajtswv ntawm Xwm hauv kev ua haujlwm ntawm ntau tus kws sau ntawv
Hauv Western kab lis kev cai plaub tsiaj plaub tsiaj (kos duab ntawm kev piav qhia tsiaj tsiaj txhu), Kuv tau pom ntev ntev ib qho kev nyiam nthuav - qee cov duab tsim los ntawm ib tus neeg sau ua, zoo li nws yog, cov pej xeem sau, lawv tau kos los ntawm ntau. Qhov no tuaj yeem raug hu ua kiv cua kos duab, tab sis kiv cua kos duab feem ntau yog tsim los ntawm kev ua haujlwm nto moo hauv ntiaj teb, thiab ntawm no lawv tsuas yog cais cov duab tsim los ntawm tus neeg muaj peev xwm thiab khaws los ntawm lwm tus kws tshaj lij. Hauv phau ntawv sau no kuv xav qhia koj txog tus ntsuj plig